Verstand en onverstand

Sense and Sensibility was de eerste roman de Jane Austen (1775-1817) op eigen kosten liet drukken. Zij had de tekst tussen 1797 en 1811 tweemaal omgewerkt, van een briefroman tot een verhaal in de derde persoon. Net als in Waan en eigenwaan (Pride and Prejudice) en Emma gaat het in deze sociale komedie om de vraag wie met wie trouwt. Want trouwen moest je als achttiende-eeuws meisje: in testamenten werd nauwelijks rekening met je gehouden en banen waren er ook niet veel. In het middelpunt van de belangstelling staan ditmaal twee zusjes, de verstandige, nuchtere Elinor en de romantische 'onverstandige' Marianne Dashwood. Elinor beziet vol argwaan de opkomst van de romantiek, die zij verdenkt van sentimentaliteit, en zij vindt dan ook dat Marianne haar hoofd niet zo op hol moet laten brengen door de charmante Willoughby en oog dient te hebben voor diens fouten. Wat zal zegevieren: het verstand of het onverstand? Jane Austen kan, vooral als zij de schijnwerper op de bijfiguren richt, tal van rake observaties kwijt, en de dialogen blijken in deze eerste roman al even onthullen als in de later gepubliceerde werken.