De stamhouder

een familiekroniek

Ik ben geboren op 13 april 1944 in Posen, een oude Poolse stad die eeuwenlang Pozna werd genoemd. Maar toen ik er geboren werd, te midden van bombardementen die het einde der tijden leken aan te kondigen, was dit Posen een Duitse stad vanwaaruit Hitler-Duitsland zijn Heerestruppen naar de Sovjet-Unie had gestuurd en die nu de verminkten, de gewonden, de doden en een onafzienbare stoet vluchtelingen terugkreeg. Mijn familie had deel aan dat drama. Over hen gaat dit boek. En over de gevolgen van de oorlog. Over een sluwe grootvader, die op spectaculaire wijze een van de rijkste mensen van Letland was geworden, maar twee dagen voordat de oorlog uitbrak met zijn Russische vrouw en vier kinderen, met achterlating van al zijn bezittingen, moest vluchten naar Nederland. Over een naïeve vader, die aan het Oostfront, in het uniform van de Waffen ss, uit idealisme tegen de Sovjets vocht en vervolgens in Nederland ten onder ging. Over een moeder, die na de scheiding naar Duitsland vluchtte en mijn moeder niet mocht zijn. En over mij, de kleinzoon, de zoon, de stamhouder. Alexander Münninghoff (Pozna, 1944) is journalist en Ruslandkenner. Hij is winnaar van de Prijs voor de Dagbladjournalistiek en auteur van Tropenjaren in Moskou (1991), over zijn tijd als correspondent in de Sovjet-Unie. De stamhouder is autobiografisch en berust op feiten en familieverhalen. `Een overweldigend boek, geschreven met beheerste passie en subtiele humor. Ik heb het ademloos uitgelezen. Anna Enquist