Ateizm: Teori ve Pratik

Bu kitap, siyasal İslamın egemen olduğu bir coğrafyada ateizm ile ilgili orijinal ve yerel düşünce üretebilmek amacıyla hazırlandı. Kitapta, hem ateizm ile ilgili teorik bilgileri tazeleyen, hem de ateist düşüncenin hayatın, toplumun, siyasetin pratik yönlerine nasıl temas ettiği üzerine düşünen yazılar yer almakta.

Kitaba Can Başkent, Tufan Çelebi, Taner Edis, Ender Helvacıoğlu, Kahraman Kepenekçi, Arzu Toker, Sevan Nişanyan, Örsan Öymen, İbrahim Sirkeci ve Aydın Türk katkı sunmuştur. Kitabın ilk bölümüne (Teori) Örsan Öymen’in ateizm teorisi, tarihçesi ve tartışmanın felsefe tarihindeki önemli isimleri, ana esasları ve dönüm noktaları üzerinden detaylı bir yazıyla giriş yapıyoruz. Ender Helvacıoğlu sosyalist kesimden Hikmet Kıvılcımlı’nın dine bakışı ve değerlendirmelerini, akabinde de dinin içinden gelmiş bir isim olarak Turan Dursun’un tartışmaya katkılarını anlatıyor. Can Başkent din-bilim tartışmalarının toplumsal alanda kolay kolay bir değişimi tetiklemeyeceğinden yola çıkarak başka stratejiler üzerinde durulmasının faydalı olacağını tartışıyor. Sevan Nişanyan ise bağlantılı bir şekilde dinin irrasyonelliğine rağmen toplumda tarihsel olarak üstlendiği bazı fonksiyonlarından bahsediyor. Aydın Türk de yine inancın bilgiye ve mantığa olan direncinden yola çıkarak yeni stratejiler yahut öncelikler belirleme üzerine düşünüyor.
İkinci bölümde (Pratik) Taner Edis yurtdışında yaşayan ama ülkeyle bağlantısı koparmamış, bilim ve din üzerinde kitapları bulunan bir entelektüel olarak ülkede alevlenen ateizm tartışmasını, gelişmeleri ve bunun nereye evrilebilecegini dışarıdan bir gözle değerlendiriyor. İbrahim Sirkeci İngiltere nüfusu içerisinde inançsızların çok büyük bir grup olmasına rağmen işgücü piyasasında nasıl ayrımcılığa uğradığından yola çıkarak bunun sadece bir nüfus oranı meselesi olmadığını vurguluyor. Tufan Çelebi ise din-ateizm tartışmasının ötesine bakmaya hem insanların dinin ötesine geçmelerinin koşullarını hem de insanların ve toplumların organize olmak, bir amaç için motive olmak yahut bir ahlaki zemin üzerinde anlaşmak, cömert fedakar bireyler olabilmek için dine, dini mitolojiye ihtiyaçları olup olmadığını irdeliyor. Arzu Toker ise çok ilginç bir soruya cevap arıyor: İslam dini özelinde ve genelde dinin kadına zarar verdiği, onu bazı haklardan mahrum bırakıp sürekli erkekten yana tavır aldığı söylenegelmiştir ama bu görünürdeki duruma rağmen gerçekte din erkeğe ne yapmaktadır? Son olarak “Cosmos” belgeseli izlettiği için hakkında soruşturma açılan öğretmen Kahraman Kepenekçi ise dava surecini ve ülkemizde bilimsel bir eğitim vermenin nasıl güçlendiğini anlatıyor